Bulgaristan oturum izni ile Avrupa’da çalışma
Bulgaristan’ın Avrupa Birliği üyeliği, Türk vatandaşları için yeni bir kapı araladı. Soybağı, evlilik, yatırım ya da oturum izni üzerinden vatandaşlık alma yolları, Avrupa’da yaşama ve çalışma hedefleyen binlerce kişi için giderek daha cazip hale geliyor.
2007 yılında Avrupa Birliği’ne katılan Bulgaristan, Türk vatandaşları açısından son yılların en dikkat çekici Avrupa ülkelerinden biri haline geldi. Hem tarihi bağlar hem de coğrafi yakınlık, bu ilgiyi daha da güçlendiriyor. Üstelik Bulgaristan vatandaşlığı, AB vatandaşıyla aynı hakları sunduğu için yalnızca bir pasaport değil, Avrupa’da özgürce dolaşma, yaşama ve çalışma fırsatına dönüşüyor.
Avrupa’da serbest dolaşım ve çalışma imkânı
Bulgaristan vatandaşlığına sahip olanlar, Avrupa Birliği ülkelerinde vizesiz seyahat etme, yerleşme ve yasal olarak çalışma hakkı kazanıyor. Bu durum, özellikle Avrupa’da kariyer fırsatlarını değerlendirmek veya çocuklarını Avrupa’daki okullarda okutmak isteyen Türk vatandaşları için büyük bir avantaj sağlıyor. Bulgaristan pasaportu sahipleri, bugün 170’in üzerinde ülkeye vizesiz veya kapıda vizeyle seyahat edebiliyor.
Türklerin Bulgaristan’a vatandaşlık başvurularında artış
Son yıllarda Türkiye’den Bulgaristan vatandaşlığına başvuranların sayısı hızla artıyor. Ocak 2020 ile Aralık 2023 tarihleri arasında 7 binden fazla Türk vatandaşı Bulgaristan vatandaşlığı için resmi başvuruda bulundu. Bu ilgi, hem ekonomik gerekçelerle hem de Avrupa’da yaşama hayaliyle açıklanıyor. Bulgaristan’ın yaşam maliyetlerinin düşük olması, yatırım yapmak isteyenler için de ülkeyi cazip hale getiriyor.
Tarihi köklerden gelen haklar
Türkiye ile Bulgaristan arasındaki tarihsel bağ, vatandaşlık sürecinde önemli bir yer tutuyor. 1949–1951 yılları arasında Türkiye’ye göç eden yaklaşık 150 bin Bulgaristan kökenli Türk, o dönemde vatandaşlık haklarını kaybetmişti. Ancak bugün, bu göçmenlerin torunları soybağını belgeleyerek yeniden Bulgaristan vatandaşlığına başvurabiliyor.
Bu başvurular iki şekilde ilerliyor: Bulgaristan Adalet Bakanlığı’ndan “Bulgaristan vatandaşıdır” cevabı alınırsa kısa sürede vatandaşlık hakkı elde edilebiliyor. Olumsuz yanıt alınması durumunda ise kişi önce Bulgaristan’a D tipi vizeyle gidip oturum izni alıyor, ardından üç yıllık yasal ikamet sonrasında vatandaşlığa başvurabiliyor.
1978 göçmenleri için özel uygulama
1978’de Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç edenler için de farklı prosedürler uygulanıyor. Eğer göç zorunlu sebeplerle gerçekleşmişse, vatandaşlık hakkı daha hızlı tanınıyor. Ancak gönüllü olarak göç edenler için süreç daha uzun. Bu kişiler önce Bulgaristan’da oturum izni alıyor, ardından beş yıl sonunda vatandaşlığa başvuru hakkı kazanıyor.
Vatandaşlık yolları: soybağı, evlilik, yatırım ve oturum
Bulgaristan vatandaşlığı dört temel yolla elde edilebiliyor. Bunların başında soybağı geliyor. Kişinin anne, baba, büyükanne veya büyükbabası Bulgaristan doğumluysa, bunu doğum ve nüfus belgeleriyle kanıtladığı takdirde vatandaşlığa başvurabiliyor.
İkinci yöntem yatırım yoluyla vatandaşlık. Bulgaristan’ın Golden Visa programı kapsamında, 512 bin Euro değerinde yatırım yapan yabancılar kalıcı oturum hakkı elde ediyor. Beş yıl sonra dil yeterliliğini kanıtlayan yatırımcılar, vatandaşlık başvurusu yapabiliyor.
Bir diğer yol evlilik. Bulgaristan vatandaşıyla evlenen Türk vatandaşları, D tipi vize alarak Bulgaristan’a yerleşip üç yıl evlilik birliğini sürdürdükten sonra vatandaşlığa geçebiliyor. Evlilik yoluyla alınan vatandaşlık, 18 yaş altındaki çocuklara da geçebiliyor.
Son yöntem ise uzun süreli oturum izni. Bulgaristan’da beş yıl kesintisiz ikamet eden, düzenli geliri ve temiz adli sicil kaydı bulunan kişiler, vatandaşlık başvurusunda bulunabiliyor.
İsim denklik belgesi ve bürokratik ayrıntılar
Göç dönemlerinde pek çok kişinin isimleri Türkçeleştirildiği için, bugün vatandaşlık başvurularında “isim denklik belgesi” zorunlu hale gelmiş durumda. Bu belge, kişinin Bulgaristan’daki eski ismiyle Türkiye’deki kimlik bilgilerinin aynı kişiye ait olduğunu resmen kanıtlıyor. İlçe Nüfus Müdürlüklerinden alınabilen belge, başvurunun temel evraklarından biri.
Ancak kayıt farklılıkları ve arşiv eksiklikleri süreci uzatabiliyor. Bu nedenle çoğu başvuru sahibi, belgeleri eksiksiz hazırlamak için özel danışmanlık firmalarından destek alıyor.
Bulgaristan oturum izniyle Avrupa’da yaşamak mümkün mü?
Bulgaristan’da alınan oturum izni, sahibine Avrupa Birliği içinde seyahat ve kısa süreli kalış kolaylığı sağlıyor. Ancak bu izin, tek başına diğer AB ülkelerinde çalışma hakkı tanımıyor. Buna rağmen, Bulgaristan oturum izni sahipleri Schengen bölgesine kısa süreli vizesiz giriş yapabiliyor ve Avrupa genelinde bağlantılar kurabiliyor.
Özellikle son yıllarda Türkiye’den gelen girişimciler, Bulgaristan’da şirket kurarak hem düşük vergi avantajından yararlanıyor hem de AB içinde yasal varlık oluşturuyor.
Ekonomik nedenler ve gelecek planı
Türk vatandaşlarının Bulgaristan’a ilgisinin arkasında yalnızca Avrupa’ya açılma isteği değil, ekonomik istikrar da bulunuyor. Ülkenin yaşam maliyetleri Avrupa ortalamasına göre oldukça düşük. Kiralar, ulaşım ve gıda fiyatları uygun seviyelerde. Bu durum, Bulgaristan’ı hem yatırım hem yaşam açısından cazip kılıyor.
Ayrıca Bulgaristan pasaportu sahibi olan kişiler, Avrupa’da çalışma, sağlık ve eğitim haklarından serbestçe yararlanabiliyor. Bu da özellikle genç nesillerin gelecek planlarında Bulgaristan vatandaşlığını stratejik bir seçenek haline getiriyor.
